Посетата на Ненси Пелоси во Тајпеј поттикна нови тензии меѓу Тајван и Кина, која тврди дека островот е дел од својата територија. Наскоро Кинезите почнаа со воени вежби околу островите, кои имаат повеќекратно значење.
Поддржувачите на „тврдокорните“ во повисоките ешалони на кинеската комунистичка партија веројатно би биле многу задоволни од тоа каде ги привлече посетата на Ненси Пелоси.
Нејзината посета им „отвори прозорец“ што тие целосно го искористија. Низа поекстремни воени мерки околу Тајван сега се турнати во доменот на „прифатливоста“, пишува Би-Би-Си.
Овие потези, вклучително и истрелувањето проектили над островот, станаа „прифатливи“ не затоа што меѓународната заедница ги одобрува, туку затоа што се случија и Пекинг „се извлече“.
Секој пат кога борбените авиони на PLA ќе се приближат до Тајванскиот теснец или ќе прелетаат над него, тоа ќе стане „нов стандард“.
Понатаму, самата идеја дека Кина еден ден би можела да го нападне Тајван и да ја заземе територијата со сила се чини сè поверојатна во очите на кинескиот народ. Овој развој на настаните, оние кои сакаат да се одигра, го гледаат ова како победа.
За други, помирни стратегии за постигнување на она што кинескиот министер за надворешни работи Ванг Ји го опиша како „враќање на Тајван во татковината“ во моментов не се дискутираат, секако не детално.
Секундарната „придобивка“ од ова „огнено шоу во живо“ на PLA беше, исто така, да се забрза глобалното верување дека воениот подем на Кина е незапирлив. Ова веројатно ќе ги заплаши соседите од Југоисточна Азија кои имаат ривалски претензии за Јужното Кинеско Море.
За да се одржат вакви сериозни воени вежби, неопходно беше планирање. Тешко е да се замисли дека генералите веднаш знаеле што да прават, штом протече веста дека Ненси Пелоси планира да го посети Тајван.
Многу е поверојатно дека плановите постоеле од порано, а биле само извлечени од фиока и ставени на дело штом се укажела прилика. Како што би рекол еден националист во Пекинг кога беше интервјуиран минатата недела: „Ви благодарам, другарке Пелоси!“
Како и да е, би било опасно доколку кинеската влада премногу се зафати со сопствената воинствено поттикнувачка реторика и почне да се убедува себеси дека преземањето и задржувањето на Тајван може да биде релативно лесно – наместо тежок, крвав, катастрофален настан.
Некои аналитичари веруваат дека овие воени игри им помогнале на Тајван и американската војска да подготват одбранбени стратегии за да се одбие напад на копното.
Сепак, вежбите не беа доволни за владата на Си Џинпинг. Во петокот вечерта, Министерството за надворешни работи објави дека Кина ја прекинува акцијата со САД за голем број прашања и дека сите воени преговори ќе бидат прекинати.
Американските медиуми објавија дека повиците до американскиот секретар за одбрана Лојд Остин и генералот Марк Мили, претседател на Здружениот Генералштаб останале неодговорени од кинеската страна.
Што е најважно, Пекинг ја прекина соработката со Вашингтон за климатските промени. Најголемите светски емитери на јаглерод сега не разговараат.
Тензиите секако се зголемија по посетата на Ненси Пелоси, но се чини дека тоа и се допаѓа на владата на Кси Џинпинг – барем засега.
Војна од зборови
Во последните денови вниманието на светот го привлече „воениот огномет“ низ Тајван. Но, важно е да се следат најавите кои доаѓаат од Пекинг.
Министерот за надворешни работи Ванг Ји го впери прстот кон мала група тајвански политичари, кои ги нарече „сепаратистички сили“.
На врвот на таа листа е претседателот Цаи Инг-вен. Министерот Ванг ја нарече „недостоен потомок на кинеската нација“, со други зборови – предавник.
Целта е да се одделат тајванските граѓани, за кои Пекинг вели дека не се непријатели, од мала група која „се обидува да го одвои Тајван од татковината“.
Проблемот за Пекинг е што оваа верзија на Тајван е целосно во спротивност со реалноста. Неодамнешните анкети покажуваат дека огромното мнозинство Тајванци се против какво било обединување со Кина, а големо и растечко мнозинство се сметаат себеси за „тајванци“, а не за „кинези“.
Според Ванг, тоа е затоа што владата на тајванскиот претседател „прави сè за да промовира десинизација и да создаде „две Кини“ или „една Кина, еден Тајван“.
Затоа го слушнавме кинескиот амбасадор во Франција како вели дека по „повторното обединување“ на Тајван со Кина, на Тајванците „ќе им треба превоспитување“. Според него, им е „испран мозокот“ па веруваат дека не се Кинези.
Повторно, ова е целосно спротивно на реалноста. Тајван е отворено општество, каде што на луѓето им е дозволено да читаат што сакаат, да мислат како сакаат и да гласаат за кого сакаат. Главното прашање е – какви последици ќе донесе сето ова?
Целта на Пекинг е да ги исплаши жителите на Тајван да гласаат против претседателот Цаи на изборите во 2024 година. Тие би сакале да ја видат КМТ, партија блиска до Кина, повторно на власт.
Кина, исто така, директно им се заканува на водечките бизнисмени во Тајван, од кои многумина имаат големи инвестициски проекти на копното. Им беше кажано дека „мора да ја изберат вистинската страна“.
Пекинг и претходно користеше такви тактики, но тие не се покажаа како успешни.
Бројни работни места во Тајван ќе бидат погодени од кинеските санкции, особено производителите на овошје. Туристичката индустрија веќе страда, бидејќи на туристите од копното им е забрането да доаѓаат во Тајван.
Но, сето она што се случува во последните неколку дена сугерира дека односот на Тајван кон Пекинг уште повеќе ќе зајакне.
Министерот за надворешни работи на Тајван Џозеф Ву изјави денеска дека Тајпеј започнал воени вежби за тестирање на борбената готовност, како одговор на тековните кинески маневри кои вклучуваат лансирање ракети во близина на островот со 23 милиони луѓе.
