– Пораснав со татко ми, разговарав со чичко ми за риболов и теоретизирав за тоа како се однесуваат рибите. Всушност, потекнувам од аналитичко семејство кое беше вистинско работничко семејство – изјави Џон Мартинс.
„Не сум Грк, туку Хрват. Така им одговорив на грчките новинари кои почнаа да ме опседнуваат. Мојот татко е рибар од Комижа, а јас тукушто добив Нобелова награда за физика.“
–Искрено, малку е и шокантно. Се занимавате со наука и уживате во тоа и во сите убави нешта поврзани со науката, и тоа е голема чест и изненадување. Мојата сопруга влезе во собата и ме разбуди и си помислив: што се случува? Кога го отворија лаптопот и ја прочитав веста, тогаш ме погоди дека тоа навистина се случува. Потоа следеше многу активности. Смешно е, отидов кај забар и тие ми честитаа, а јас им реков на стоматолошките техничари дека сум среќен да одам кај забарот бидејќи ќе имам еден час мир – изјави Џон за „RTL Direkt“.
Се шпекулираше дека Нобеловата награда за мир можеше да отиде во САД, до претседателот Трамп. Дали бевте изненадени што не ја доби?
„Многу сум среќен што беше потпишан мировниот договор во Газа и како работите се движат на подобро на Блискиот исток. Лично, малку смешно, но ако тоа се случеше, сите би се фокусирале на таа приказна, а не на научниците, па можеби е малку подобро за мене бидејќи Трамп некако го впива целото внимание.“
Многу се шпекулираше за вашето хрватско потекло. Дали вашето семејство е од Комижа?
„Имам хрватско потекло. Мојот татко е роден на островот Вис, во градот Комижа, близу Сплит, како што сигурно знаете. Дојде во Америка по Втората светска војна. Типична приказна каде дедо ми дојде во Америка за да се докаже, па ја доведе целата фамилија, вклучувајќи го и мојот татко.“
„Татко ми беше рибар во младоста, тоа беше семејна работа, што е добро затоа што секогаш поправате нешто на бродот и учите механика, како да се поправи и направи нешто. Пораснав со татко ми, разговарав со чичко ми за риболов и теоретизирав за тоа како се однесуваат рибите. Всушност, потекнувам од аналитичко семејство кое беше вистинско работничко семејство.“
Дали сте некогаш ја посетиле Хрватска?
„Бев во Хрватска кога бев на факултет, околу дваесеттите години. Бевме во Сплит и Комижа и го посетивме родниот град на мајка ми. Беше прекрасно, навистина уживав. Сега, кога сум од Хрватска и луѓето зборуваат за мене, сигурен сум дека ќе се вратам и ќе одржам некоја лекција. Би сакал да дојдам, толку е убаво.“
Што планирате да направите со паричната награда од Нобел?
„Па, не размислувавме многу за тоа. Ќе морам уште да размислувам. Мојата сопруга беше многу внимателна кон мене кога прва ја дозна за наградата. Ме остави да спијам до пет и пол наутро. Новинарите сакаа да дојдат и да ме разбудат и снимаат, но таа ги одби. Па една идеја што ја разгледувам е да ѝ купам „Tesla Cyber Truck“, заслужува нов автомобил. Тоа е многу заштитнички автомобил. Разговараме за тоа, ќе видиме дали има смисла.“
Кој е Џон М. Мартинс?
Џон Метју Мартинс е роден во 1958 година и пораснал во Сан Педро, Калифорнија. Има потекло од Хрватска, со мајка од САД и татко етнички Хрват од Комижа на островот Вис, близу Сплит, Хрватска. Неговиот татко емигрирал во САД од Југославија, избегнувајќи го комунистичкиот режим.
Мартинс е американски физичар познат по својата пионерска работа во квантното компјутерство, особено во развојот на суперпроводнички кубити, основните единици на квантната информација. Неговите истражувања напредуваа во создавањето високофиделни кубити кои ја формираат основата за скалабилни квантни процесори. Тој исто така даде значаен придонес во откривањето на макроскопското квантно тунелирање (MQT) и квантната енергија, за што беше награден со Нобеловата награда за физика во 2025 година, која ја делеше со англискиот физичар Џон Кларк и францускиот физичар Мишел Х. Деворет.
Тој ја сподели Нобеловата награда во физика за 2025 година заедно со Џон Кларк и Мишел Деворет за нивната заедничка работа на макроскопски квантни феномени во суперпроводници.
Извор: Нет ХР
