Научниците кои го проучуваат вулканот Тафтан во југоисточен Иран откриле пораст од 8,5 сантиметри на врвот во период од 10 месеци од 2023 до 2024 година, и тој сè уште не се смирил.
Тимот изјави дека испакнувањето може да биде предизвикано од топли течности и гасови што се акумулираат под врвот или од магма што протекува четири километри под површината и го притиска хидротермалниот систем над него.
Локалните извештаи во 2024 година, исто така, забележаа зголемена вулканска активност, вклучително и видливи емисии на чад и пепел од кратерот.
Вулканите се класифицирани како изгаснати ако не еруптирале од холоценот, кој започнал пред 11.700 години.
Со оглед на неговата неодамнешна активност, главниот автор и вулканолог Пабло Гонзалез изјави за „Лајв саенс“ дека Тафтан е подобро опишан како неактивен отколку изгаснат.
Ова значи дека иако во моментов не еруптира, под вулканот се создава притисок, кој би можел да се ослободи тивко или насилно во иднина.
„Нашите наоди сугерираат дека Тафтан е поактивен отколку што претходно се сметаше“, се вели во студијата, објавена овој месец.
Тимот, исто така, рече дека наодите укажуваат на итна потреба од повторна проценка на субдукцискиот лак Макран, синџир на вулкани во јужен Иран и Пакистан, бидејќи новата активност во Тафтан сугерира дека сегашните проценки на опасностите може да се застарени.
Тимот открил дека во текот на 10 месеци, отворите на врвот испуштале гасови како што се водена пареа, јаглерод диоксид, сулфур диоксид, водород сулфид и водород флуорид, при што емисиите на сулфур диоксид во просек изнесуваат околу 20 тони дневно.
Вулканите имаат магма и топли течности под површината, и како што овие материјали се загреваат, се ослободуваат гасови како што се водена пареа, јаглерод диоксид, сулфур диоксид, водород сулфид и водород флуорид.
Кога притисокот се зголемува под земја, гасовите се обидуваат да избегаат и се движат нагоре низ пукнатини и отвори на површината.
Два големи гасни настани се случија на 16 и 28 мај 2024 година, што укажува на привремено зголемување на притисокот и протокот на гас.
Тимот го направи откритието користејќи нов метод на сателитски податоци наречен филтер со заеднички режим, кој им овозможи да ги отстранат атмосферските пречки и да добијат многу појасна слика за движењето на земјата.
Со анализа на времето на издигнување, тие утврдија дека изворот на деформацијата е плиток, околу 460 до 630 метри под врвот.
Западните и источните страни на вулканот исто така се движеа, но моделот на деформација не се совпаѓаше со врнежите од дожд или земјотресите, што сугерира дека е предизвикано од процеси во вулканот.
Иако студијата е алармантна, Гонзалез изјави за Live Science дека нема причина да се плашиме од непосредна ерупција, но дека вулканот треба поблиску да се следи.
„Оваа студија не е наменета да предизвика паника кај луѓето. Тоа е повик за будење до властите во иранскиот регион да доделат ресурси за истражување на ова прашање“, рече тој.
Тафтан е стратовулкан кој се наоѓа во југоисточната иранска покраина Систан и Белуџистан, во близина на границата со Пакистан.
Се наоѓа на околу 3.900 метри надморска височина, што го прави највисок врв во регионот.
Најблискиот ирански град е Хаш, околу 130 километри северозападно, додека Захедан, главниот град на покраината со население од над 500.000 жители, е оддалечен околу 160 километри.
