Новиот план на Трамп: Украина ќе ги сочува границите, но територијата ќе ја окупира Русија

13.08.2025
vesnik-fb-blue
vesnik-twitter-blue
Новиот план на Трамп: Украина ќе ги сочува границите, но територијата ќе ја окупира Русија

Според сценариото, објавено од „Тајмс“, Русија би имала воена и економска контрола врз окупираните делови на Украина (Луганск, Доњецк, Запорожје, Херсон, Крим) преку сопственото управно тело, имитирајќи го фактичкото владеење на Израел врз палестинската територија одземена од Јордан во 1967 година.

Извор близок до Советот за национална безбедност на САД тврди дека идејата првпат била покрената пред неколку недели за време на разговорите меѓу Стив Виткоф, претставникот на американскиот претседател Доналд Трамп, и руските претставници.

Границите на Украина формално би останале исти

Виткоф, кој исто така има мандат да посредува на Блискиот Исток, наводно го поддржува предлогот, а американската страна верува дека ова би ја заобиколило одредбата во украинскиот устав што забранува пренос на територии без „панукраински“ референдум.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски ја отфрла идејата за предавање на земјата, но поддржувачите на моделот на окупација веруваат дека тоа би можело да биде начин да се постигне прекин на огнот по три и пол години војна. Во тој случај, границите на Украина би останале исти, исто како што формалните граници на Западниот Брег не се променети 58 години, иако е под израелска контрола.

„Ќе биде исто како Израел да го окупира Западниот Брег, со гувернер, со економија поврзана со Русија, а не со Украина. Но, тоа сепак ќе биде Украина, бидејќи Украина никогаш нема да се откаже од својот суверенитет. Но, во реалноста, тоа ќе биде окупирана територија, а моделот е Палестина“, рече извор близок до преговорите.

Меѓународни преседани и критики

Окупацијата на Западниот Брег беше прогласена за нелегална од Меѓународниот суд на правдата, што САД не го признаваат, а Русија делумно го признава. Во март 2022 година, истиот суд ѝ наложи на Русија „веднаш да ги прекине воените операции“ во Украина, но одлуката не е спроведена бидејќи судот нема механизам за тоа.

Во септември минатата година, ОН со огромно мнозинство (124 наспроти 14) гласаше за усвојување на резолуција со која се бара Израел да ги повлече своите трупи, да ја запре изградбата на нови населби, да ги евакуира доселениците и да отстрани делови од својот безбедносен ѕид во окупираниот Западен Брег. Израел и САД гласаа против, а Велика Британија се воздржа.

Став на САД: Признавање на „реалноста на терен“

Некои американски преговарачи веруваат дека таков исход за окупираните делови од Украина само ја одразува реалноста на војната и неподготвеноста на другите држави да се вклучат воено. Според нив, единственото нешто што преостанува е да се дефинираат границите на руската окупација, која Путин се обидува да ја прошири колку што е можно повеќе пред неговиот самит со Трамп во Алјаска.

Оваа позиција е во согласност со изјавите на Себастијан Горка, виш директор на Трамп за борба против тероризмот, кој за Политико во мај изјави: „Ја препознаваме реалноста на терен. Наш приоритет пред сè, без разлика дали е на Блискиот Исток или во Украина, е да го запреме крвопролевањето. Сè друго доаѓа потоа.“

Паралели со Западниот Брег

Израелската армија го зазеде Западниот Брег во Шестдневната војна во 1967 година, ставајќи милиони Палестинци под израелска контрола. Иако Палестинската самоуправа ги администрира повеќето градови и села од 1990-тите, Израел ја задржува целосната контрола врз територијата, спроведува воени патроли и контролни пунктови, а на Палестинците им се потребни дозволи за патување во Газа или Источен Ерусалим.

Окупацијата е широко критикувана за изградба на стотици нелегални населби и наметнување двоен правен систем. Израелските цивили во областа се предмет на израелскиот закон и имаат право на глас, додека Палестинците се предмет на воениот закон и не им е дозволено да гласаат на израелските избори.

© vesnik.com, правата за текстот се на редакцијата