Хамас е најслаб досега, но сепак има една стратешка предност

30.05.2025
vesnik-fb-blue
vesnik-twitter-blue
Хамас е најслаб досега, но сепак има една стратешка предност

Шестотини дена по почетокот на војната што започна на 7 октомври 2023 година, Израел ги елиминираше речиси сите високи раководители на Хамас во Појасот Газа, но групата сè уште има стратешка предност благодарение на својата широка мрежа од тунели и фактот дека сè уште држи 58 израелски заложници.

Од почетокот на конфликтот, Израелските одбранбени сили (ИДФ) систематски го напаѓаат военото крило на Хамас. Команданти како Јахја Синвар, Мухамед Деиф, Марван Иса и Рафа Салама се убиени во прецизни напади, додека Мухамед Синвар, братот на Јахја Синвар, беше убиен на почетокот на мај.

До крајот на мај, меѓу високо рангираните оперативци, само Ез ал-Дин ал-Хадад, командант на бригада во градот Газа, остана на слобода, објавува „Џерусалем пост“.

Надвор од Појасот Газа, политичкото раководство на Хамас, исто така, претрпе сериозни загуби. Исмаил Ханија беше убиен во Иран, додека Салех ал-Арури беше убиен во Либан, во последователни операции што ја потресоа таканаречената „оска на отпорот“.

Во нивно отсуство, улогата на преговарачи во преговорите за прекин на огнот ја презедоа привремениот лидер на Газа, Калил ал-Хаја, и поранешниот шеф на политичкото биро, Калед Мешал.

Хамас сè уште поседува стратешки тунели во Газа

И покрај овие загуби, Хамас сè уште поседува она што аналитичарите го опишуваат како единствено преостанато „стратешко оружје“, обемна подземна мрежа под Газа. Извори за „Ашарк ал-Авсат“ изјавија дека системот на тунели сè уште вклучува одбранбени премини, напаѓачки правци кон израелските позиции, командни коридори и ќелии за држење израелски затвореници.

Проценките пред војната беа дека имало околу 1.300 тунели, долги 500 километри и длабоки до 70 метри. Иако ИДФ започна операции во сите делови од Појасот Газа, сè уште не успеа да го уништи целиот лавиринт.

Во меѓувреме, израелската воена кампања во голема мера ги неутрализираше арсеналите на ракети со долг дострел на Хамас и елиминираше стотици борци на сите нивоа. Хамас регрутираше нови борци за време на борбите и наводно користи неексплодирана израелска муниција за производство на импровизирано оружје.

На дипломатскиот фронт, Хамас за прв пат покажа знаци на флексибилност во преговорите за земање заложници. Групата, која долго време бараше целосен прекин на непријателствата, понуди привремен 70-дневен прекин на огнот, па дури и даде условен предлог за повлекување од управувањето со Газа доколку сите палестински фракции се согласат за унифицирано политичко решение.

Според извештаите од либанската телевизија Ал-Мајадин, Хамас е подготвен да прифати ограничувања во развојот на своето оружје, под услов да го задржи постојниот арсенал.

Регионалните сојузници на Хамас исто така се ослабени. Хезболах во Либан изгуби дел од своето влијание поради постапките на новата влада и претседателот, кои бараат државата да ја преземе контролата врз вооружените сили. Во Сирија, режимот на Башар ал-Асад се соочи со внатрешен колапс, додека на Западниот Брег, Џенин стана простор на поголема слобода на дејствување за израелските сили.

Ирачките милиции кои некогаш беа гласна закана престанаа со оган под притисок од САД. Само јеменските Хути, поддржани од Иран, остануваат активни, лансирајќи ракети и попречувајќи го бродскиот сообраќај во Црвеното Море.

На терен во Газа, растечките извештаи за глад и ужасни услови за живот ја поткопуваат јавната поддршка за Хамас. Во некои населби, групата продолжува да одржува ред со сила, но во други, Палестинците отворено повикуваат на прекин на конфликтот. Израел одговори со тестирање на нов модел на директна дистрибуција на хуманитарна помош, дизајниран да го заобиколи Хамас, кој претходно играше централна улога во дистрибуцијата на помош.

Хамас, организацијата одговорна за најлошиот масакр врз Евреите од Холокаустот, е сериозно ослабена, како и пошироката „оска на злото“ на која припаѓа. Сепак, Израелците се болно свесни дека Хамас продолжува да држи 58 нивни сограѓани под земја околу 600 дена. Додека не се врати последниот заложник, или за рехабилитација или за вечен почив, срцето на израелската нација нема да биде исполнето.

© vesnik.com, правата за текстот се на редакцијата