Речиси 16 милиони граѓани можат да гласаат во вториот круг од изборите помеѓу таткото на девет деца, Хозе Антонио Касто, и неговиот ривал, Жанет Хара, долгогодишен член на Комунистичката партија.
Анкетите го покажуваат Каст како јасен фаворит, а неговата порака за силна борба против криминалот и мигрантите се чини дека добро резонира кај Чилеанците. „Земјата се распаѓа“, тврдеше 59-годишниот Каст за време на кампањата, честопати зборувајќи зад заштитно стакло за да ја нагласи својата порака.
Некогаш една од најбезбедните и најпросперитетни земји во Америка, Чиле беше силно погодена во последните години од пандемијата на ковид-19, насилните социјални протести и приливот на странски организиран криминал.
Безбедноста е најголемиот проблем во земјата
Каст е значително подесничарски од повеќето Чилеанци по многу прашања. Но, гласачите уморни од високите стапки на криминал и слабиот економски раст за време на четиригодишното левичарско владеење велат дека ќе гласаат за промени, и покрај резервите.
Каст вети дека ќе депортира стотици илјади нелегални мигранти, се спротивставува на абортусот без исклучок и изрази поддршка за крвавата диктатура на Аугусто Пиноче.
Безбедноста е приоритет за 44-годишната домаќинка од Сантијаго, Урсула Виљалобос, која планира да гласа за Каста и е подготвена да прифати некои радикални промени ако тие ќе донесат безбедност. „Важно е луѓето да можат да ги напуштат своите домови без страв и да се вратат навечер без да се грижат дека нешто ќе им се случи на улица“, изјави таа за АФП.
„Со оглед на екстремната ситуација во која се наоѓаме во моментов, ако треба да преземеме донекаде екстремни мерки на почетокот за подоцна да имаме безбедна земја, тогаш сум подготвена за тоа“, додаде таа.
Анкетите покажуваат дека повеќе од 60 проценти од Чилеанците веруваат дека безбедноста е најголемиот проблем во земјата, далеку пред економијата, здравството или образованието. И додека статистиката покажува дека насилството поттикнато од банди од Венецуела, Перу, Колумбија и Еквадор се зголемило во последните десет години, стравот од криминал пораснал уште побрзо.
Пензионер: Го гледам како Пиноче без униформа
Но, тврдокорните ставови на Касто предизвикаа и стравувања дека тој би можел да го врати Чиле во темните денови на диктатурата во која повеќе од 3.000 чилеански граѓани беа убиени или „исчезнати“, а илјадници други беа мачени.
„Се плашам затоа што мислам дека ќе имаме многу репресија“, рече 71-годишната пензионерка Сесилија Мора, која нагласи дека нема да гласа за Каста „под никакви околности“. „Кандидатот на десницата многу ме потсетува на диктатура. Живеев во диктатура. Бев млада, но ја преживеав и страдав поради неа“, рече таа.
„Го гледам како Пиноче без униформа“, рече таа, споредувајќи го Каста со човек кој со децении беше карикатура на латиноамерикански воен диктатор со медали. Пиноче ја напушти власта во 1990 година, откако Чилеанците на референдум го отфрлија продолжувањето на неговото 17-годишно владеење.
Прашања за семејното потекло
Како студент, Каст се залагал за политичката опција на Пиноче. Исто така, се појавија прашања за неговото семејно потекло. Медиумските истраги открија дека таткото на Каст, кој е роден во Германија, бил член на нацистичката партија на Адолф Хитлер и војник за време на Втората светска војна.
Каст тврди дека неговиот татко бил насилно мобилизиран и дека не ги поддржувал нацистите. Јара победи во првиот круг од изборите во ноември, но десничарските кандидати освоија вкупно 70 проценти од гласовите. Во директна конфронтација меѓу Каст и Јара, анкетите покажуваат дека Каст победува со повеќе од десет процентни поени.
Мандатот на Јара како министер за труд во владата на претседателот Габриел Бориќ се покажа како нејзина Ахилова пета. Четиригодишниот мандат на 39-годишниот претседател е обележан со повторени неуспешни обиди за реформа на уставот од ерата на Пиноче.
Поврзувањето со владејачката партија во чилеанската политика е речиси политички бакнеж на смртта. Чилеанците на секои претседателски избори од 2010 година наизменично се менуваа помеѓу левичарска и десничарска влада. Гласањето е задолжително на овие избори за прв пат по повеќе од една деценија.
