Денеска беше пуштен во употреба гасниот интерконектор меѓу Бугарија и Грција, долг 182 километри, а на церемонијата присуствува претседателот Србија, Александар Вучиќ, претседателот на Бугарија Румен Радев, премиерот на Грција Кријакос Мицотакис, претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, претседателот на Азербејџан Илхам Алиев, премиерот на Романија Николае Чука и претседателот на Македонија Стево Пендаровски
„Ова е многу важно и за Србија бидејќи почнавме да градиме интерконектор со Бугарија. Се надевам дека во 2023 година ќе можеме да одржиме голема церемонија“, рече Вучиќ.
Вучиќ побара од ЕУ да ги стави земјите од Западен Балкан на заедничката листа на земји од ЕУ кога станува збор за цените на енергијата.
Вучиќ посочи дека претстојната есен и уште потешка зима ќе бидат тешки за сите кога станува збор за цените и обезбедувањето доволни количества енергија и побара, обраќајќи и се на претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, да се стават земјите од Западен Балкан на заедничка листа со земјите од ЕУ.
„Кога зборуваме за пари, не можеме да ја апсорбираме оваа енергија и цени и ве молам ставете го Западен балканн на тој список заедно со други од ЕУ, и знам дека мојот пријател Мицотакис ќе се согласи дека треба да ги ставите нашите земји од Западен Балкан на ист список со земјите од ЕУ кога се во прашање цените, и ќе ви бидеме бескрајно благодарни“, рече Вучиќ.
Мицотакис претходно во своето обраќање рече дека земјите од ЕУ мора да дејствуваат заедно и да избегнат фрагментација на европскиот енергетски пазар.
Вучиќ рече дека е убеден оти сите ги очекуваат многу тешка есен и зима и потешка од онаа што ја очекува Лајен, која, како што рече, мора да биде оптимист кога зборува за тоа.
„Пред да дојдам овде имав дилема како ќе се однесува со мене, но беше многу љубезна и знаете зошто го велам ова, иако се чувствував како „црна овца“ во друштво на овие големи пријатели, но морам да и се заблагодарам многу и не се додворувам на никого со ова“, рече Вучиќ.
Тоа значи нова инфраструктура за Србија и за цел ЗБ, нагласи тој, додавајќи дека потоа ќе може да се изградат нови краци од гасоводот кон другите земји.
„Никогаш не би можеле да ги постигнеме овие цели без нашите пријатели и без присуството на нашиот пријател, претседателот Илхам Алиев, не би можеле да сметаме на диверзификација на изворите за снабдување со гас“, рече Вучиќ.
Тој истакна дека ова е многу важен ден за Србија и дека кога вели дека не претерува.
Секогаш се собираме кога мислиме дека нешто важно се случува, иако нашите луѓе тоа не го сфаќаат од првиот момент“, изјави Вучиќ.
Тој додаде дека Азербејџан е вистински пријател кој е со нас и во време на неволја.
Вучиќ претходно изјави дека Србија започнала со изградба на гасен интерконектор со Бугарија на своја територија и дека двете земји ќе го завршат проектот за една година.
„Им честитам на бугарските и грчките пријатели за изградбата на гасниот интерконектор. Никој претходно не веруваше во важноста на тој проект кога се сретнавме и рече дека тоа е нешто луксузно и не ни е потребно. Но сега гледаме дека тие луѓе видоа поинаку и веруваше во тој проект. И тие ќе имаат бројни предности и придобивки од овој проект“, рече Вучиќ и нагласи дека гасоводот ќе биде важен и за Србија.
Тој рече дека од двете страни, српската и бугарска, интерконекторот ќе биде завршен за една година и изрази очекување дека потоа ќе имаат церемонија слична на онаа што се одржа денеска во Софија за отворање на гасната интерконекција меѓу Бугарија и Грција.
„Имаме милијарда кубни метри гас, купуваме две милијарди од Русите и би било идеално да купиме уште една милијарда од другата страна.
Вучиќ и се заблагодари на Европската комисија за поддршката.
До средината на следната зима ќе имаме повеќе извори на гас“, додаде Вучиќ.
Гасоводот ќе транспортира гас од Азербејџан преку Трансјадранскиот гасовод (ТАП) и од други извори преку планираниот терминал за течен природен гас во Александрополис во северна Грција.
Кон средината на јули завршија работите на изградбата на новиот гасовод меѓу Бугарија и Грција, со кој гасот од Азербејџан ќе се испорачува за Бугарија, а денеска почнуваат и првите комерцијални испораки. Гасоводот долг 182 километри, од кои 151 километар во Бугарија и 31 километар во Грција, се протега од североисточниот грчки град Комотини до Стара Загора во централна Бугарија.
Гасоводот, како што претходно беше најавено, почнува да работи со капацитет од три милијарди кубни метри гас годишно, со изгледи за зголемување до пет милијарди.
На почетокот на оваа година, со поддршка на ЕУ, Србија започна со изградба на гасен интерконектор со Бугарија, Ниш – Димитровград, во должина од 109 километри на територијата на Србија, а работите треба да завршат до септември 2023 година.
Преку овој гасовод Србија ќе се поврзе со гасоводот меѓу Бугарија и Грција, односно ќе може да снабдува гас од Азербејџан или од терминалот LNG (за течен природен гас) во Грција.
Министерството за енергетика на Србија претходно најави дека ќе договори закуп на капацитет со Азербејџан за да можеме да имаме на располагање најмалку 1,4 милијарди кубни метри гас преку гасните интерконекции во 2023 година.
Инаку, Грција планира да стане енергетски центар во регионот со користење на фосилни горива од Каспиското Море и југоисточниот Медитеран и обновливи извори на енергија од Египет, а гради и терминал за течен природен гас (LNG) во североисточното пристаниште Александрополис. На крајот на април Русија ја прекина испораката на гас за Бугарија, бидејќи не сакаше да го плати во рубљи.
Меморандумот за разбирање за проектот гасен интерконектор меѓу Бугарија и Грција беше потпишан во 2009 година, а заедничката компанија ICGB беше регистрирана во 2011 година. На почетокот на реализацијата на проектот беше најавено дека гасоводот ќе биде пуштен во употреба на крајот на 2014 година.
Јужниот гасен коридор е еден од најголемите гасни проекти, чиј дел е и ТАП, со кој гасот од наоѓалиштата во Каспиското Езеро крај брегот на Азербејџан преку Грузија, Турција, Грција и Албанија треба да стигне до југот на Италија преку Јадранот. Море.
