Поранешен британски офицер изјави дека британските специјални сили (UKSF) во Авганистан извршиле воени злосторства убивајќи осомничени и дека ништо не е преземено иако многумина во командниот синџир знаеле за тоа, според доказите објавени денеска, објави Би-Би-Си.
Независната истрага е нарачана од британското Министерство за одбрана откако телевизиски документарец на Би-Би-Си откри дека војниците од елитната Специјална воздухопловна служба (SAS) убиле 54 лица во сомнителни околности за време на војната во Авганистан пред повеќе од една деценија.
Истрагата испитува серија ноќни напади, наречени намерни операции за притворање, извршени од британски војници од средината на 2010 до средината на 2013 година како дел од коалицијата предводена од САД во борбата против Талибанците и другите милитанти.
Британската воена полиција претходно спроведе неколку истраги за наводи за злоупотреба на службената должност од страна на силите во Авганистан, вклучително и членови на SAS, но Министерството за одбрана соопшти дека не пронашло доволно докази.
Истрагата испитува дали постои веродостојна евиденција за „вонсудски убиства“, дали истрагите на воената полиција биле спроведени правилно и дали незаконските убиства биле прикриени.
Шефот на истрагата, судијата Чарлс Хадон Кејв, рече дека е важно секој што го прекршил законот да биде изведен пред лицето на правдата и дека сомнежот е отстранет од оние што не направиле ништо лошо. Претходно се слушнаа поплаки од британски војници кои служат во Авганистан за единица наречена UKSF1, при што еден од нив рече дека за време на операциите убивале мажи способни за борба без оглед на тоа дали претставувале закана.
Во новите докази објавени во понеделник, офицер познат само како N1466, кој тогаш бил заменик-началник на штабот за операции во британските специјални сили, откри дека се посомневал во 2011 година во бројот на притвореници убиени за време на операциите на UKSF1.
Тој рече дека, според официјалните извештаи, бројот на непријателски убиени по рациите бил поголем од бројот на запленето оружје и дека извештаите за притвореници кои се обидувале да дојдат до оружје или да користат гранати откако биле заробени не биле убедливи.
„Зборуваме за воени злосторства“
„Да бидам јасен. Зборуваме за воени злосторства. Зборуваме за враќање на притворените во целта (на операцијата) и нивно погубување под изговор за извршување насилство врз силите“, му рече N1466 на Оливер Глазгов, главниот адвокат за истрагата.
Тој додаде дека го информирал директорот на специјалните сили, познати како 1802, за ова, но наместо кривична постапка, тој само наредил преглед на оперативните тактики.
Поранешниот офицер рече дека жали што не ја информирал воената полиција во тоа време, иако подоцна, во 2015 година, „изразил загриженост“.
„Бев длабоко вознемирен од она што цврсто го верував дека е незаконско убивање на невини луѓе, вклучително и деца“, рече тој во својот исказ.
Тој рече дека верува оти „прашањето за вонсудските убиства не е ограничено на мал број војници во една единица на UKSF1, туку е потенцијално пораспространето и очигледно им е познато на многумина во UKSF“.
Според други докази дадени на истрагата од поранешни офицери и функционер на Министерството за одбрана, некои војници биле фрустрирани што луѓето заробени во операциите биле ослободувани неколку дена подоцна, бидејќи авганистанскиот правосуден систем не можел да се справи со нив. Истрагата, исто така, слушнала дека постоело силно соперништво меѓу двете единици, UKSF1 и UKSF3, на кои им припаѓала N1466.
„Исто така, сум свесен дека некои луѓе таму ќе сакаат да ме прикажат како да имам приватни причини за ова. Сега би сакал само да кажам дека тоа не може да биде подалеку од вистината“, изјави N1466 на истрагата.
„Не се приклучивме на UKSF за вакво однесување, знаете. Деца што се убиваат во своите кревети или случајни убиства. Не е посебно, не е елитно, не е она за што се залагаме и не мислам дека повеќето од нас би го сакале тоа или би го толерирале или би го прикриле“, додаде N1466.
Истрагата е сè уште во тек.
