Урсула фон дер Лајен ја започна својата трансформација од жесток застапник на зелените политики во поборник за воено зајакнување.
И додека во понеделникот ја објави својата кандидатура за втор мандат, Фон дер Лајен го истакна следново: нејзината амбиција е да ја направи Европа поконкурентна - термин кој во 2024 година значи повеќе воени сили, повеќе набавки во кои Европа ќе се смета за прва и повеќе климатски правила кои би биле поблаги кон индустријата, пишува <a href="https://www.politico.eu/article/ursula-von-der-leyen-military-defense-slimate-second-term/">Politico.</a>
За поранешниот германски министер за одбрана, таа порака ја одразува актуелната геополитичка клима. Европа се бори со руската политика на воин, која влегува во третата година токму во моментот кога американската поддршка за Украина слабее, а Доналд Трамп се трка кон уште еден потенцијален мандат во Белата куќа, заканувајќи се дека ќе ги напушти сојузниците во НАТО на патот.
Европејците се лути и поради климатската политика, со конвои трактори кои ги заглавуваат големите градови во знак на протест против правилата кои би требало да ја направат Европската унија климатско неутрална до 2050 година.
Одговорот на фон дер Лајен е двоен.
На воениот фронт, таа сака нов комесар за одбрана на ЕУ и земјите да ги здружат силите во трошоците за одбраната.
А што се однесува до климата, таа нуди регулаторни отстапки и ветува дека ќе ги праша компаниите што всушност им треба.
Политички, ова се неопходни потези за оваа 65-годишна Германка, која ќе треба да ја обезбеди поддршката од сопствената централнодесничарска Европска народна партија и следниот Европски парламент, за кој се предвидува нагло вртење надесно.
Во исто време, фон дер Лајен ќе мора да оди по јаже за да го одбрани сопственото наследство.
Фон дер Лајен вети дека ќе го „одржи правецот на движење кога станува збор за големи теми“ - како што се Зелениот договор и трансформацијата на Европа за дигиталната ера - за кои таа се залагаше во нејзиниот прв мандат.
Но, како што лидерката на ЕУ призна во понеделникот, многу работи се променија откако таа за првпат влезе во Берлејмонт.
„Светот денес е сосема поинаков од 2019 година отколку во 2019 година“, рече таа.
А Брисел е многу поинаков - или ќе биде наскоро.
<b>Некои нови протести</b>
Сегашната постава на европските претставници беше избрана во пресрет на младинските протести инспирирани од Грета Тунберг, чии постапки ги катапултираа климатските промени во политичкиот мејнстрим и силно ги туркаа зелените партии низ континентот. Под притисок да се справи со климатските промени, фон дер Лајен го лансираше Зелениот договор и го нарече како европска верзија на „ставање човек на Месечината“.
Но, овој пат, расположението е поинакво.
Гневните земјоделци, а не активистите за климата, ги блокираат патиштата околу Париз и Берлин за да се пожалат на растечкиот список на европски еколошки правила.
Зелените партии се се полошо на анкетите. Европејците сега се повеќе загрижени за економската и геополитичката нестабилност, имиграцијата, зголемените трошоци за живот и војната во Украина отколку климатските промени.
Но, пораката од врвните европски научни советници останува иста: Европа не е на пат да ги исполни своите цели за климата и мора да стори повеќе за да ги намали емисиите на гасови кои ја загреваат планетата - особено во земјоделството.
Но, постои мала волја за проширување на Зелениот договор - дури и самата партија на Фон дер Лајен се залага за прекин на еколошките договори.
На прес-конференцијата во понеделникот едвај се споменуваше климата. Наместо тоа, фон дер Лајен истакна теми како што се конкурентноста, миграцијата и одбраната.
Овие нови приоритети не ја одразуваат само променетата геополитичка ситуација. Тие се исто така клучот што може да и помогне на фон дер Лајен да го отклучи новиот мандат, со што ќе стане само четвртиот претседател на Европската комисија кој ќе добие втора шанса.
Фон дер Лајен во понеделникот скромно изјави дека би сакала да се кандидира за втор мандат.
Но, таа одлука во Брисел се очекуваше со месеци, па дипломатите и функционерите на ЕУ со месеци работеа со претпоставката дека Фон дер Лајен не само што ќе побара, туку и ќе добие уште пет години во Берлајмонт, во канцелариите на ЕК.
Другите национални партии во Европската народна партија, најголемата група во Европскиот парламент, исто така истакнаа дека фокусот треба да биде помалку на амбициозните климатски цели и повеќе на тоа како да се одржат живи европските бизниси додека тие климатски цели се исполнети.
-Комбинацијата на тие два гола ќе биде клучна, изјави во понеделник фон дер Лајен.
За да остане на функцијата, фон дер Лајен треба да биде номинирана од европските лидери и потврдена од Европскиот парламент по европските избори во јуни.
Во 2019 година, таа беше назначена со поддршка на проевропските партии на ЕУ - конзервативната ЕПП, централно-левичарските социјалисти и центристичката група Рену. Тоа ѝ даде само тесно мнозинство: 383 гласа, нешто над прагот од 374.
Со екстремната десница во подем низ Европа, фон дер Лајен може да се бори да ја собере таа коалиција и можеби ќе треба да се бори за гласови или во Зелените или во десничарските европски конзервативци и реформисти (ЕЦР).
Фон дер Лајен остана блиска со италијанската премиерка Џорџа Мелони, чија партија “Браќа на Италија“ ја има власта во рамките на ЕЦР.
И овде фон дер Лајен оди по јаже: таа се повикува на конзервативната десница додека се спротивставува на екстремната десница.
Во невообичаено силно именување на прес-конференцијата во понеделникот, фон дер Лајен именуваше неколку лидери на екстремната десница, вклучувајќи ги Холанѓанецот Герт Вилдерс и Французинката Марин Ле Пен.
И таа директно ги повика гласачите: „Зајакнете го центарот“.
Тоа беше трансформација на Фон дер Лајен од некој кој имал извршна функција - во кандидат.
<b><i>(Vecer.mk <a href="https://www.politico.eu/article/ursula-von-der-leyen-military-defense-slimate-second-term/">VIA)</a></i></b>
<b><i><a href="https://vecer.mk/">Фото</a>: Профи</i></b>
