На Сува Планина во општина Гаџин Хан е пронајдено наоѓалиште на минерали со 99,99 отсто чистота.
Србија, сепак, ќе произведува батерии. Не литиумски, туку калциумски.
Бидејќи литиум-јонските батерии ќе бидат дефицитарни поради ограничените суровини, светот со години бара алтернативни решенија, а едно од нив е калцитот, еден вид калциум карбонат, со висока чистота, кој само шест земји во светот може да се пофали со, меѓу нив и Србија, како што неодамна беше откриено.
НАЈЧИСТАТА НА СВЕТОТ
Како што објаснува Васо Антиќ, еден од сопствениците на компанијата „Белкал Хан“, која го направи ова откритие, на Сува планина е пронајдено наоѓалиште на калцит, калциум карбонат, како минерална суровина со чистота до 99,99 отсто во општина Гаџин Хан. што е највисок процент на чистота на овој минерал пронајден во светот.
– Патем, има многу од овој минерал во природата, но го нема во толку голема жица, оваа чиста и без примеси на кадмиум, олово, жива, магнезиум. Имаме чистота до 99,99 проценти, а просекот е 99,63. Во светот има само пет рудници со приближна чистота како нашата, а оваа жица е една од најголемите во светот. Исто така, сите рудници на овој минерал во Србија се површински и ја немаат таа чистота, а овој е под земја – вели Антиќ.
Како што објаснува тој, само калцит со таква висока чистота може да се користи за производство на калциум, метал кој се користи за батерии и нуклеарни централи, а само калцит од оваа чистота може да се користи во медицината, козметологијата и прехранбената индустрија. Србија увезува за сите овие потреби.
ЕКОЛОШКА РУДА
– Овде се експлоатира мермерниот калциум карбонат. Се користи за валкани индустрии, производство на бои и лакови, производство на пластика, хемија, не може да оди во фармација, козметика, храна, за тоа ние, како и повеќето други земји, увезуваме чист минерал – посочува Антиќ.
Кога ќе започнат со производство на батерии, според Антиќ, тоа би можело да ја претвори Србија во една од водечките земји во светот, како што е нафтата за Саудиска Арабија.
– Литиумот е дефицитарен, второ, процесот на преработка е еколошки штетен и не е проблемот само екстракцијата, туку технологијата на екстракција на литиум. За разлика од литиумот, ова е еколошка руда, нема ништо штетно за животната средина или за рударите. Проблемот беше како да се направи таа батерија одржлива, да трае колку литиум, и тоа беше решено. Моравме да ја чекаме таа технологија, да ја доведеме до совршенство за да почнеме со производство и затоа се чекаше. Исто така, би нагласил дека без поддршка од државата, претседателот и премиерката тоа не би било можно. Тие ја препознаа важноста на овој проект бидејќи ова не е лична работа, ова е чекор напред за целата држава и ова е иднината – заклучува Антиќ.
Ѓедовиќ: Минералните ресурси ќе бидат клучни во иднина
Министерката за рударство и енергетика Дубравка Ѓедовиќ изјави дека минералното богатство ќе им значи многу во годините што доаѓаат, имајќи предвид дека минералните ресурси се исто така клучни за процесот на енергетска транзиција, за развој на нови, еколошки технологии, без кои нема развој на обновливи извори на енергија, складирање електрична енергија и нови паметни технологии.
– Вредноста на калциум карбонатот е пропорционално висока со неговата чистота, поточно кога нема примеси од олово, жива, кадмиум, магнезиум во големи количини, исто како што се наоѓа во Србија. Успешно се спроведува истражување за можноста за користење на калциум карбонат за производство на батерии во иднината, кои би можеле да ги заменат литиумските батерии. Исто така, важно е да се напомене дека во моментов за фармацевтската, козметичката индустрија и прехранбените реагенси, суровина од калциум карбонат се увезува во Србија и регионот во целост, што отвора простор за позиционирање на Србија како водечки регионален извозник во иднина – изјави министерката Ѓедовиќ.
ЗА ШТО СЕ СЕ КОРИСТИ?
– за бои и лакови
– во производството на пластика и хартија
– во фармација
– козметологија
– прехранбената индустрија
– хемиска индустрија
– за десулфуризација во филтри во електрани и фабрики на јаглен
– во филтри за вода
– да се подобри pH вредноста на почвата, водата во базените
– како реагенс во лаборатории