Вообичаено е верувањето дека нивото на тестостерон влијае на тоа колку некој ќе биде успешен во животот, барем кога станува збор за мажите.
Постојат некои докази за ова тврдење и неколку студии го поврзуваат повисокото ниво на тестостерон со подобар социоекономски статус на поединецот. Ново истражување покажува дека оваа врска е многу помалку важна отколку што се мислеше.
Претходните студии покажуваа дека мажите со повисоко ниво на тестостерон имаат повеќе подредени, а финансиските професионалци заработуваат повеќе. Исто така, беше утврдено дека високообразованите мажи имаат повисоко ниво на тестостерон, како и претприемачите.
Многу помалку истражувања се направени за тоа дали постои врска помеѓу нивото на тестостерон и перформансите кај жените, но една студија покажа дека неповолната социоекономска положба во детството била поврзана со зголемено ниво на тестостерон во подоцнежниот живот.
Корисните ефекти на тестостеронот се изразуваат преку однесување: експериментите покажуваат дека високото ниво на тестостерон го прави човекот поагресивен и толерантен кон ризици, а овие особини на пазарот на трудот придонесуваат за успех, на пример при преговарање за плата.
Но, ниту едно од овие студии не докажува дека нивото на тестостерон само влијае на таквите резултати, бидејќи постојат и други подеднакво веродостојни толкувања.
Исто така е можно поповолен социоекономски статус да предизвика зголемување на нивото на тестостерон, отколку обратно. Во двата случаи, ќе видиме врска помеѓу нивото на тестостерон и социјалните фактори како што се приходот, образованието и припадноста на одредена општествена класа.
Има многу веродостојно објаснување за ова. Прво, знаеме дека лошиот социоекономски статус предизвикува стрес, а хроничниот стрес го намалува нивото на тестостерон. Второ, начинот на кој едно лице го перцепира својот статус во однос на другите во општеството, исто така, може да влијае на нивото на тестостерон: студиите спроведени на спортски натпревари, обично на мажи, откриле дека нивото на тестостерон се зголемува кај победниците, а опаѓа кај губитниците.
Исто така, можно е трет фактор да е одговорен за корелациите пронајдени во претходните студии. На пример, повисокиот тестостерон кај мажите е поврзан со добро здравје – а доброто здравје е исто така предуслов за успех во кариерата.
Очигледно е дека е многу тешко да се издвојат овие процеси и да се изучуваат изолирано. Имајќи го ова на ум, тим научници од Универзитетот во Бристол одлучиле да применат методологија позната како „Менделова рандомизација“.
Биле забележани генетски информации релевантни за еден фактор (во овој случај тестостерон) со цел да се изолира ефектот на тој фактор врз една или повеќе последици (овде се испитуваше социоекономскиот статус, првенствено нивото на приход и степенот на образование).
Пресуден е фактот дека социоекономските околности влијаат врз секрецијата на тестостерон, и од таа причина, дури и ако се воспостави врска помеѓу овие два фактори, невозможно е да се утврди која е причината, а која е последицата.
Поради сето ова, информациите добиени со анализа на генот даваат многу посигурни резултати бидејќи нашата ДНК е одредена пред раѓањето и генерално не се менува во текот на нашиот живот (постојат ретки исклучоци, како што се промените предизвикани од рак). Затоа, ако се забележи поврзаност на социоекономскиот статус со генетските варијанти поврзани со тестостерон, тогаш тој дава посилни докази за тоа како овој хормон влијае на разликите во социоекономските резултати.
Тим научници анализирале повеќе од 300.000 примероци на ДНК во Обединетото Кралство и идентификувале генетски варијанти поврзани со повисоко ниво на тестостерон, одделно за мажи и жени. Потоа, тие истражувале како овие фактори се поврзани со социоекономските резултати, вклучувајќи го нивото на приход, новото образование, професионалниот статус, местото на живеење, како и апетитот за ризик и општата здравствена состојба.
Слично како и претходните студии, истражувачите откриле дека мажите со повисоко ниво на тестостерон имаат повисоки примања во домаќинството, живеат во помалку сиромашни области и најчесто имаат завршено факултет и повисока работна позиција.
Кај жените, од друга страна, се покажало дека повисокото ниво на тестостерон е поврзано со понизок социоекономски статус, вклучително и помали примања на домаќинствата, живеење во посиромашни области и пониско ниво на образование.
Според претходните докази, мажите со повисоко ниво на тестостерон биле во подобра здравствена состојба и повеќе изложени на ризик, а на жените им било полошо.
Сепак, имаше малку докази дека генетските варијации поврзани со тестостерон генерално влијаат на социоекономската положба на поединецот. И кај мажите и кај жените, научниците не ги пронајдоа ефектите од генетските варијанти поврзани со тестостерон врз кој било аспект на социоекономскиот статус, здравјето или подготвеноста за преземање ризици.
Бидејќи тие идентификувале помалку генетски варијанти поврзани со тестостерон кај жените, проценките биле помалку точни отколку за мажите. Соодветно на тоа, тие не можеа да го исклучат постоењето на ефект на тестостерон врз социоекономската положба на жените.
Но, кај мажите, генетските резултати јасно покажуваат дека претходните студии не успеале да го елиминираат влијанието на други фактори, пред се влијанието на социоекономската позиција врз нивото на тестостерон.
Резултатите од овој судија укажуваат дека и покрај социјалната митологија што се врти околу тестостеронот – се чини дека е многу помалку важен за успех во животот отколку што покажаа претходните студии.
